Είναι πολύ σημαντικό να μαθαίνουμε και να θυμόμαστε την ιστορία μας. Να, λοιπόν, ένα κομμάτι ιστορίας όπως το έγγραψε η εγγονή (Ευδοξία Σαΐτιώτη) από μία μαρτυρία* του πρόσφυγα παππού της Ευγένιου Σαμουηλίδη. Είναι ένα μνημόσυνο μνήμης και τιμής .
Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από τότε που εγκαταστάθηκαν στη Καρκάρα οι πρόσφυγες από την Σεμέντερε, πιστεύουμε και ευελπιστούμε να ακολουθήσουν και άλλα αφιερώματα στους προγόνους μας…
Γράφει η Ευδοξία Σαΐτιώτη
.Σήμερα ήρθε στα χέρια μου ένα αντίγραφο μιας ομολογίας του παππού μου Ευγένιου Σαμουηλίδη…… για τον βίαιο τρόπο που χρειάστηκε να εγκαταλείψουνε τα σπίτια τους και τις περιουσίες τους και να έρθουν με απόφαση ανταλλαγής στον τόπο μας…..
….Όλα τα συναισθήματα που μπορεί να περιγράψει ένας άνθρωπος μέσα από μια κατάθεση ψυχής…..
….Μέσα από το κείμενο που διάβασα θα προσπαθήσω να μεταφέρω όλη την διαδρομή που έκρυβαν τα λόγια του …..
….Μια διαδρομή που έπρεπε να ακολουθήσουν γεμάτη στέρηση….πόνο….πείνα ….εγκατάλειψη και λεηλασία της περιουσίας τους….
…..Τους υποχρέωσαν σε έναν βίαιο ξεσηκωμό και τους αφαίρεσαν το δικαίωμα να μπορέσουν να πουλήσουν ό,τι με κόπο απέκτησαν, ώστε να μπορέσουν να έχουν ένα βοήθημα για να καταφέρουν να επιβιώσουν….
….Η μόνη τους παρηγοριά ήταν ότι οι ντόπιοι Τούρκοι που προσπαθούσαν να τους βοηθήσουν να βρουν το δρόμο τους και να πουλήσουν τις κινητές τους περιουσίες για να μπορέσουν να μετακινηθούν στο σημερινό μας χωριό ….
….Άνθρωποι χάθηκαν στο μεγάλο ταξίδι αυτό του γυρισμού που κράτησε τρεις μήνες…..
….Ο ξεσηκωμός μεγάλος…..
Μεγάλη η προσπάθεια και ο αγώνας να μπορέσουνε να μεταφέρουνε όλα τα κειμήλια της εκκλησίας σε κούτες και να έρθουν ασφαλή στο σημερινό μας ναό….
….Να καταφέρουνε μέσα σε άγριες συνθήκες ξεσηκωμού να προστατέψουνε μικρά παιδιά, γυναίκες και πάνω από όλα παππούδες και γιαγιάδες που αρνούνταν να εγκαταλείψουν ό,τι με κόπο αποκτήσανε…..
….Αγώνας δρόμου για να μπορέσουνε να φτάσουνε ζωντανοί στο χωριό μας…..
….Η μόνη τους παρηγοριά ήτανε η ελευθερία τους…..
….Θα σταματούσε η εκμετάλλευση ….
….Θα αποκτούσανε δική τους γη….
….Θα μπορούσανε να δουλέψουνε για τη δική τους περιουσία ….
….Θα πάλευαν για τα δικά τους ιδανικά….
….Όνειρα γεμάτα πόνο….
….Τρεις μήνες γεμάτοι θάνατο….αρρώστιες….και απόγνωση…..
….Ταξίδι που φάνταζε ατελείωτο…..
….Δυνάμεις που άρχισαν να τους αφήνουν….
….Βλέμματα όλο ερωτήματα….
….Πού πάμε…???
….Πότε φτάνουμε….???
….Πόσο θα κρατήσει το μαρτύριο αυτό….???
….Τι θα συναντήσουμε εκεί που πάμε….???
….Ο φόβος τους αν θα μπορέσουνε να βρούνε πατρίδα ….
Και να που ήρθε αυτή η ώρα….
….Ένα μεγάλο ταξίδι έφτασε στον προορισμό του….
….Και τώρα τι…???
….Πριν από αυτούς είχαν έρθει πρόσφυγες από την Αρτάκη και έμειναν στα σπίτια των Τούρκων….
….Μείνανε μήνες σε παράγκες μέχρι να τους δώσουν σπίτια που έχτισε ο Εποικισμός….
….Δεν τους σήκωσε ο τόπος….
….Η ελονοσία τους είχε θερίσει….
….Τόσους μήνες στο δρόμο….
….Τόσα διαφορετικά νερά ήπιανε….
….Κάθε μέρα τους ξυπνούσε και ένας καινούργιος θάνατος…..
….Αγώνας να σταθούνε στα πόδια τους….
….Μεγάλη ταλαιπωρία….
….Σιγά σιγά βρήκανε τα πατήματά τους….
….Αρχίσανε να βλέπουνε φως στο σκοτάδι της ζωής τους….
….Συγκρατημένα χαμόγελα….
….Αισιοδοξία και ελπίδα συσσωρευμένη….
«Να σου πω την αλήθεια. Εκεί ήμασταν ελεεινοί και τρισάθλιοι. Εδώ
ζούμε καλύτερα. Έχουμε την Ελευθερία μας, έχουμε καλύτερη γη.
Από γης μέχρι ουρανό είμαστε ευχαριστημένοι.»
Κάτω δεξιά
Οικογένεια: Ευγένιου, Ευγένεια Σαμουηλίδη
Δίπλα Μπάρμπα Λάζαρος Θωμαΐδης
Όρθιοι
Οικογένεια: Μιχαήλ, Κυριακής Σαμουηλίδη
Οικογένεια: Ιωακείμ, Μαρίας Εδιάρογλου
Καλλιόπη Γιαμούρογλου,
Οικογένεια: Θωμά, Ευδοξίας Θωμαΐδη
Τριαντάφυλλος Αναστασία Καρατζίδου
*Η μαρτυρία είναι «Τ’ είν’ dο, γαϊδούρια ν’ αλλάξουνε, βόδια ν’ αλλάξουνε!» του Ευγένιου Σαμουηλίδη , κατοίκου Σήμαντρων Νέων Μουδανιών Χαλκιδικής, που ηχογραφήθηκε για λογαριασμό του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών στις 27-06-1959 και δημοσιεύτηκε το (2004), Έξοδος, τ. Β΄, Αθήνα: Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, σ. 238-240